20.12.2024 İqtisadiyyat

0 0

Kommersant.az bu yazıda fintech və bankların müqayisəli təhlilini aparacaq və gələcək trendləri nəzərdən keçirəcək.

1. Fintech və Bankların Müqayisəsi:

a. Biznes Modeli:

• Banklar: Banklar, ənənəvi olaraq əmanət toplamaq, kredit vermək, ödəniş xidmətləri və investisiya xidmətləri göstərir. Banklar dövlət nəzarətində fəaliyyət göstərir və tənzimlənir. Ənənəvi bankçılıq modelində müştəri xidmətləri fiziki filiallar və onlayn formada həyata keçirilir.
• Fintechlər: Fintech şirkətləri, maliyyə xidmətlərini texnologiya vasitəsilə təmin edir. Onlar daha çevikdirlər, ənənəvi bankçılıq infrastrukturlarına ehtiyac duymurlar və tez-tez daha innovativ həllər təklif edirlər. Məsələn, "blockchain" texnologiyasından istifadə edərək daha sürətli və ucuz ödənişlər təklif edə bilərlər.

b. Müştəri Hədəfi:

• Banklar: Banklar adətən geniş müştəri bazasını hədəfləyir və ənənəvi müştəri xidmətləri təmin edir. Onlar həm fərdi, həm də biznes müştərilərinə xidmət göstərirlər.
• Fintechlər: Fintechlər, çox zaman daha kiçik, rəqəmsal xidmətlərə yönəlmiş müştəriləri hədəfləyir. Onlar daha texnoloji cəhətdən savadlı istifadəçiləri və xüsusilə gənc nəsli cəlb edirlər.

c. Texnologiya və İnnovasiyalar:

• Banklar: Banklar müasir texnologiyaları tədricən tətbiq etməyə başlayıb. Məsələn, mobil bankçılıq və online ödəniş sistemləri bankların təklif etdiyi yeni xidmətlərdir. Lakin, texnoloji yeniliklərə uyğunlaşma prosesi nisbətən yavaşdır.
• Fintechlər: Fintechlər texnologiya və innovasiyalara dayalıdır. Onlar blockchain, süni intellekt (AI), maşın öyrənməsi (machine learning), rəqəmsal identifikasiya və digər yeni texnologiyaları tətbiq edirlər. Bu texnologiyalar onlara daha effektiv və sürətli xidmətlər təklif etməyə imkan verir.

2. Fintech və Banklar Arasındakı Əsas Fərqlər:

3. Gələcək Trendlər:

a. Rəqəmsal Bankçılığın Artması:

• Banklar, müştərilərə daha sürətli və rahat xidmət təqdim etmək məqsədilə rəqəmsal bankçılığa keçid edirlər. Rəqəmsal banklar, filialsız işləyən, yalnız mobil tətbiq və internet üzərindən xidmət göstərən banklardır. Bu banklar daha çox fintech kimi fəaliyyət göstərir və ənənəvi banklara nisbətən daha sürətlidir.

b. Blockchain və Kriptovalyutalar:

• Blockchain texnologiyası, fintech dünyasında maliyyə əməliyyatlarını daha şəffaf, təhlükəsiz və sürətli etmək üçün istifadə olunur. Kriptovalyutaların yüksələn populyarlığı da bu trendin bir hissəsidir. Banklar, kriptovalyutaları və blockchaini qəbul etməyə başlayır, amma hələlik bu texnologiyaların geniş yayılması üçün tənzimləmələrdə dəyişikliklər tələb olunur.

c. Süni İntellekt və Maşın Öyrənməsi:

• Süni intellekt (AI) və maşın öyrənməsi, banklar və fintech şirkətləri tərəfindən xidmətlərin təkmilləşdirilməsi üçün istifadə edilir. AI müştəri xidmətləri, kredit qiymətləndirmə, risk analizi və hətta maliyyə məsləhətləri vermək üçün tətbiq olunur. Bu texnologiyalar həm də alqoritmik ticarət və maliyyə təhlili üçün istifadə ediləcək.

d. Open Banking (Açıq Bankçılıq):

• Açıq bankçılıq, bankların müştəri məlumatlarını digər fintech şirkətləri ilə paylaşması ilə bağlıdır. Bu, yeni rəqəmsal xidmətlər və tətbiqlər yaratmağa imkan verir. Banklar, fintechlərlə əməkdaşlıq edərək daha müasir və müştəri dostu xidmətlər təklif edirlər.

e. Yüksək Təhlükəsizlik və Məlumat Qorunması:

• Rəqəmsal xidmətlər artdıqca, məlumatların qorunması və təhlükəsizlik məsələləri daha önəmli olur. Fintech və banklar, müştəri məlumatlarını qorumaq və maliyyə cinayətlərini əngəlləmək üçün daha inkişaf etmiş təhlükəsizlik sistemlərinə sərmayə qoyurlar.

4. Nəticə:

Fintech və banklar arasında fərqlər mövcud olsa da, bu iki sektor bir-birini tamamlayıcı funksiyalar yerinə yetirir. Gələcəkdə, banklar daha çevik, innovativ və texnologiyalara dayalı olmağa başlayacaq, fintech şirkətləri isə daha geniş müştəri bazasına xidmət etmək üçün banklarla əməkdaşlıq edəcəklər. Fintech və bank sektorunun birləşməsi, maliyyə xidmətlərinin daha müasir, sürətli və etibarlı olmasına gətirib çıxaracaq.