25.12.2024 İqtisadiyyat

0 0

Ukrayna müharibəsindən sonra sanksiyalara görə müştərilərini ABŞ, Qətər və Norveçə itirən Rusiya, müharibədən əvvəl ixrac etdiyi 201,7 milyard kubmetr təbii qazla müqayisədə, keçən il Avropaya yalnız 15 milyard kubmetr təbii qaz göndərib Rusiya qazının Ukrayna üzərindən daşınması ilə bağlı razılaşmanın da 31 dekabrda imzalanması gözlənilir.

“Qazprom”un Aİ-dəki əsas müştəriləri Macarıstan və Slovakiyadır və iki ölkə daşımaları davam etdirmək üçün danışıqları davam etdirir.

“Müqavilə artıq mövcud olmayacaq”

Ukrayna prezidenti Volodomir Zelenski Rusiya qazının nəqlini davam etdirməyəcəkləri barədə açıq açıqlamalar versə də, Putin dekabrın 19-da verdiyi açıqlamada “Bu müqavilə artıq olmayacaq, hər şey aydındır” deyib.

Ukrayna Azərbaycan üzərindən daşımaları təmin etmək istəsə də, konkret irəliləyiş əldə olunmayıb.

Türkiyə marşrutunun əhəmiyyəti artır

Bu nöqtədə Türkiyə Avropanın enerji bazarında əsas rol oynaya bilər. Rusiya qazını Avropaya daşıyan “Şimal axını 1”, “Şimal axını 2” və “Yamal-Avropa” magistral boru kəmərləri fəaliyyətsizləşsə də, Ukraynadan daşınmaların dayandırılması halında Türkiyə yeganə marşrut kimi önə çıxır.

Türkiyə ilə Rusiya arasında imzalanan müqavilə çərçivəsində 2020-ci ilin yanvar ayında fəaliyyətə başlayan Türk axını layihəsi enerji tənliyində yüksək tutumu ilə də diqqət çəkir.

Hər birinin illik gücü 15,75 milyard kubmetr olan iki xəttdən ibarət “Türk axını” bu günə qədər Türkiyəyə 40 milyard kubmetrdən çox, Avropaya isə 53 milyard kubmetrdən çox təbii qaz tədarük edib.