10.01.2025 İqtisadiyyat

0 0

Kommersant.az bu məqalədə həmin trendləri araşdıraraq, Azərbaycanın bu dəyişikliklərdən necə təsirlənəcəyini və hansı fürsətləri qazanacağını təhlil edib.

1. Qlobal İqtisadi Trendlər

1.1. Rəqəmsal İqtisadiyyatın Genişlənməsi

• Trendlər: Süni intellekt, böyük verilənlər (big data) və blokçeyn texnologiyalarının daha çox sektora inteqrasiyası. Rəqəmsallaşma prosesini sürətləndirmək, rəqəmsal xidmətlərə investisiyaları artırmaq zəruridir.

1.2. Enerji Keçidi və Yaşıl İnkişaf

• Trendlər: Karbon emissiyasının azaldılması, bərpa olunan enerji mənbələrinə keçid, hidrogen texnologiyalarına marağın artması. Qarabağda yaşıl enerji layihələri və külək, günəş enerjisinə qoyulan sərmayələr ölkənin gələcək enerji sektorunu formalaşdıracaq.

1.3. Regional İqtisadi İnteqrasiyalar

• Trendlər: İpək Yolu layihəsinin genişlənməsi, regional ticarət bloklarının güclənməsi. Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə tranzit və logistika sahəsində yeni imkanlar yaranacaq.

1.4. Geosiyasi və İqtisadi Çağırışlar

• Trendlər: ABŞ-Çin ticarət mübahisələri, qlobal təchizat zəncirlərində dəyişikliklər. Neft-qaz ixracında sabit bazarlar saxlamaq və qeyri-neft sektoru ilə yeni ticarət tərəfdaşları tapmaq vacibdir.

2. Azərbaycan üçün Əsas Strategiyalar

2.1. İqtisadi Diversifikasiya

Azərbaycan iqtisadiyyatının qeyri-neft sektoruna yönəldilməsi qlobal bazarlardakı dəyişikliklərə uyğunlaşma baxımından əsas prioritetdir. İxrac potensialı artırılmalı və qeyri-neft məhsulları beynəlxalq bazarlarda rəqabət qabiliyyətli olmalıdır.

2.2. Rəqəmsal İnfrastrukturun İnkişafı

Rəqəmsallaşma istiqamətində dövlət-özəl əməkdaşlıqları, texnologiyaya əsaslanan startaplar və beynəlxalq IT layihələrə inteqrasiya təşviq olunmalıdır.

2.3. Yaşıl Enerji İnvestisiyaları

Azərbaycan, xüsusilə Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi zonasında bərpa olunan enerji layihələrini inkişaf etdirməklə yaşıl iqtisadiyyata keçidi təmin edə bilər.

2.4. Beynəlxalq Əlaqələrin Gücləndirilməsi

Azərbaycan yeni ticarət tərəfdaşlıqları qurmalı və mövcud tranzit imkanlarını maksimum istifadə etməlidir. Xüsusilə Türkiyə, Avropa və Orta Asiya ölkələri ilə əlaqələr möhkəmləndirilməlidir.

3. Nəticələr və Proqnozlar

2025-ci ildə Azərbaycan qlobal iqtisadi trendlərdən təsirlənsə də, çevik strategiyalar və məqsədyönlü islahatlarla bu trendləri öz iqtisadi inkişafı üçün üstünlük kimi istifadə edə bilər. Əsas hədəf qeyri-neft sektorunu inkişaf etdirmək, rəqəmsal və yaşıl iqtisadiyyata keçidi sürətləndirməkdir.

Qeyd edək ki, Azərbaycanın qlobal iqtisadi proseslərdəki yeri onun daxili siyasətindən və xarici iqtisadi əlaqələrindən asılıdır. Müasir çağırışlara çevik uyğunlaşma və davamlı inkişaf strategiyası ölkənin gələcək iqtisadi uğurlarını təmin edəcək.