USD1,7000
EUR1,8634
GBP2,1133
RUB0,0208

Azərbaycanın xarici sərmayə siyasəti - İmkanlar və məhdudiyyətlər

14.01.2025 İqtisadiyyat
0 0
Azərbaycanın iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsi və qeyri-neft sektorunun gücləndirilməsi istiqamətində xarici sərmayələr mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Xarici investisiyaların cəlb edilməsi ölkənin iqtisadiyyatının diversifikasiyası, yeni texnologiyaların tətbiqi, iş yerlərinin yaradılması və infrastruktur layihələrinin inkişafı baxımından vacibdir. Bununla belə, xarici sərmayə siyasətində həm imkanlar, həm də bir sıra məhdudiyyətlər mövcuddur.

Kommersant.az xəbər verir ki, Azərbaycanın geostrateji mövqeyi xarici sərmayələr üçün böyük üstünlük yaradır. Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizlərinin kəsişməsində yerləşməklə, ölkə regional tranzit və logistika mərkəzi kimi diqqət çəkir. Bu, nəqliyyat və logistika sahələrinə sərmayələrin artması üçün əlverişli imkanlar yaradır. Enerji resursları, xüsusilə neft və qaz sektoru, xarici sərmayələrin əsas cəlb edici amilidir. TANAP, TAP və digər iri enerji layihələri beynəlxalq investorların marağını artırıb. Eyni zamanda, alternativ və bərpa olunan enerji mənbələri üzrə layihələr də diqqət çəkir.

İqtisadiyyatın diversifikasiyası istiqamətində kənd təsərrüfatı, turizm, texnologiya və sənaye sahələrində yeni imkanlar açılır. Dövlət tərəfindən qəbul edilən proqramlar, məsələn, “Azərbaycan 2030: Dayanıqlı İnkişaf Strategiyası” bu istiqamətdə yeni təşəbbüslərə yol açır. Xarici investorlar üçün hüquqi təminatların yaradılması, sərmayələrin qorunması haqqında qanunvericilik və güzəştlər sistemi investisiya axınını stimullaşdırır. Azad iqtisadi zonaların yaradılması, xüsusən Ələt Azad İqtisadi Zonası, xarici investisiyalar üçün əlavə təşviqdir.

Kənd təsərrüfatı, sənaye və turizm sahələrində Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda həyata keçirilən genişmiqyaslı yenidənqurma layihələri də xarici sərmayədarlar üçün böyük potensial sahələrdir. Bu bölgələrdə infrastrukturun sıfırdan qurulması yeni imkanlar yaradır və bölgənin iqtisadi potensialını artırır.

Bununla yanaşı, xarici sərmayə siyasətində bəzi məhdudiyyətlər də mövcuddur. Dövlət idarəetmə sistemində inzibati maneələr, bürokratik çətinliklər və hüquqi qeyri-müəyyənliklər xarici investorların işini mürəkkəbləşdirir. Rüşvət, korrupsiya və qeyri-rəsmi tələblər bəzi sahələrdə investisiya mühitinə mənfi təsir göstərir. Bu, qlobal rəqabət qabiliyyətində Azərbaycanın mövqeyini zəiflədir.

Regionda mövcud olan siyasi gərginliklər və sabitliklə bağlı narahatlıqlar bəzi xarici sərmayədarların qərarlarına təsir göstərə bilər. Ermənistanla sülh prosesinin tam həll olunmaması uzunmüddətli risklərdən biridir. İnnovativ texnologiyalar və yüksək ixtisaslı işçi qüvvəsinin çatışmazlığı da xarici sərmayədarların məhsuldar fəaliyyətini məhdudlaşdıra bilər. Xüsusilə regionlarda infrastrukturun zəif inkişaf etmiş olması bəzi sərmayə sahələrinə marağı azalda bilər.

Xarici sərmayə siyasətinin daha effektiv olması üçün bir sıra strategiyalar həyata keçirilə bilər. Şəffaflığı artırmaq, bürokratik maneələri azaltmaq və investorlar üçün hüquqi təminatları gücləndirmək vacibdir. Azad iqtisadi zonaların fəaliyyətini daha geniş sahələrə yaymaq və xarici investorlar üçün əlavə güzəştlər təmin etmək də müsbət nəticə verə bilər. Regionlarda yol, enerji və kommunikasiya infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi sərmayədarlar üçün cəlbedici mühit yarada bilər. Xarici investorların innovativ texnologiyalarını ölkəyə gətirmək üçün əməkdaşlıq proqramları yaratmaq və ixtisaslı kadr hazırlığını gücləndirmək mühümdür.

Sülh proseslərini sürətləndirmək və regional sabitlik üçün diplomatik səyləri gücləndirmək də önəmlidir. Azərbaycan xarici sərmayə siyasəti ilə bağlı strateji yanaşmalar həyata keçirərək mövcud imkanları daha yaxşı dəyərləndirə və məhdudiyyətləri minimuma endirə bilər. Xarici sərmayələrin ölkəyə daha güclü axını Azərbaycanın iqtisadi potensialının tam açılmasına və qlobal bazarlarda rəqabət qabiliyyətinin artırılmasına yol aça bilər.